-
پنجشنبه, ۲۱ فروردين ۱۳۹۹، ۰۳:۲۳ ب.ظ
اندیشه پیروزی نهایی نیروی حق و عدالت بر نیروی باطل و ظلم و استقرار کامل و همه جانبه ارزشهای انسانی...، اندیشه ای است که همه فرق ومذاهب اسلامی بدان معتقدند.
پیروزی نهایی حق و عدالت
این اندیشه مشتمل بر عنصر خوشبینی نسبت به جریان کلی نظام طبیعت و سیر تکامل تاریخ و اطمینان به آینده است.
امید و آرزوی تحقق این نوید کلی، جهانی و انسانی، در روایات اسلامی، «انتظار فرج» خوانده شده است، و اَفضل عبادات است. اصل انتظار از یک اصل قرآنی دیگر استنتاج می شود اصل «حرمت یأس از روحُ اللّه» مردم مؤمن هرگز و در هیچ شرائطی امید خویش را از دست نمی دهند و تسلیم یأس و ناامیدی و بیهودهگرایی نمیگردند.
انتظار فرج دو گونه است:
انتظاری که سازنده تعهدآور نیروآفرین و تحرکبخش است و انتظاری که ویرانگر اسارت بخش و فلجکننده است، و نوعی «اباحیگری» است.
این دو نوع انتظار معلول دو نوع برداشت از ظهور مهدی موعود است. و این دو نوع برداشت از دو نوع بینش درباره تحولات و انقلابات تاریخی ناشی میشود.
انتظار ویرانگر
برداشت قشری مردم از قیام و انقلاب مهدی موعود این است که صرفاً ماهیت انفجاری دارد و فقط از گسترش ظلمها وتبعیضها و حقکشیها و تباهیها ناشی میشود، آنگاه که صلاح به صفر برسد، حق و حقیقت هیچ طرفداری نداشته باشد، جز نیروی باطل نیرویی حکومت نکند، فرد صالحی در جهان یافت نشود، این انفجار رخ میدهد.
علی هذا هر اصلاحی محکوم است، زیرا یک نقطه روشن است. تا در صحنه اجتماع نقطه روشنی هست دست غیب ظاهر نمیشود؛ بر عکس، هر گناه و هر فساد و هر ظلم و هر پلیدیی مقدمه صلاح کلی است و انفجار را قریب الوقوع میکند. پس بهترین کمک به تسریع در ظهور و بهترین شکل انتظار، ترویج و اشاعه فساد است.
این گروه به مصلحان و مجاهدان با نوعی بغض وعداوت مینگرند. زیرا آنان را از تأخیر اندازان ظهور میشمارند. بر عکس، اگر خود اهل گناه نباشند در عمق ضمیر و اندیشه با نوعی رضایت به گناهکاران و عاملان فساد مینگرند زیرا اینان مقدمات ظهور را فراهم مینمایند.
این نوع برداشت از قیام مهدی موعود و انتظار فرج منجر به نوعی تعطیلی در حدود و مقررات اسلامی میشود و با موازین اسلامی و قرآنی وفق نمیدهد.
انتظار سازنده
از آیات و روایات اسلامی استفاده میشود که ظهور مهدی موعود حلقهای است از حلقات مبارزه اهل حق واهل باطل که به پیروزی نهائی اهل حق منتهی میشود. سهیم بودن یک فرد در این سعادت موقوف به این است که آن فرد عملاً در گروه اهل حق باشد مهدی نویدی است به اهل عمل صالح و مظهر پیروزی نهائی اهل ایمان.
ظهور مهدی منّتی است بر مستضعفان وسیلهای است برای پیشوا شدن آنان، و مقدمهای برای وراثت آنها خلافت الهی را در روی زمین تحقق بخش وعدهای است که خداوند در کتب آسمانی به صالحان داده است.
قیام مهدی، برای حمایت مظلومانی است که استحقاق حمایت دارند سخن در این است که گروه سُعدا و گروه اشقیا هر کدام به نهایت کار خود برسند در روایات سخن از گروهی زبده است که به محض ظهور.
به آن حضرت ملحق میشوند. بدیهی است که این گروه ابتدا به ساکن خلق نمیشوند زمینههایی عالی وجود دارد که چنین گروه زبده را پرورش میدهد. این خود میرساند که اهل حق از نظر کیفیت ارزندهترین اهل ایمانند.
در برخی روایات سخن از دولتی است از اهل حق که تا قیام مهدی ادامه پیدا میکند.
از مجموع آیات وروایات استنباط میشود که قیام مهدی موعود علیه السلام آخرین حلقه از مجموع حلقات مبارزات حق وباطل است که از آغاز جهان بر پا بوده است. مهدی موعود تحقق بخش ایدهآل همه انبیا و اولیا و مردان مبارز راه حق است.
مشخصات انتظار بزرگ
۱.خوش بینی به آینده بشریت
ریشه فسادها وتباهی ها نقص روحی ومعنوی انسان است. انسان هنوز دوره جوانی و ناپختگی را طی می کند وخشم وشهوت بر او و عقل او حاکم است. انسان بالفطره در راه تکامل فکری و اخلاقی ومعنوی پیش میرود. آیندهای بس روشن وسعادتبخش که در آن شر و فساد از بُن برکنده خواهد شد در انتظار بشریت است.
۲. پیروزی نهایی صلاح و تقوا و صلح و عدالت و آزادی و صداقت، بر زور و استکبار و استعباد و ظلم و اختناق و دجل (دجالگری و فریب).
۳.حکومت جهانی واحد
۴.عمران تمام زمین در حدی که نقطه خراب و آباد ناشده باقی نماند.
۵.بلوغ بشریت به خردمندی کامل و پیروی از فکر و ایدئولوژی و آزادی از اسارت شرایط طبیعی و اجتماعی و غرائز حیوانی.
۶.حداکثر بهرهگیری از مواهب زمین.
۷.برقراری مساوات کامل میان انسانها در امر ثروت.
۸.منتفی شدن کامل مفاسد اخلاقی از قبیل زنا، شرب خمر، خیانت، دزدی، آدمکشی و خالی شدن روان ها از عقدهها وکینهها.
۹.منتفی شدن جنگ و برقراری صلح و صفا و محبت وتعاون.
۱۰.سازگاری انسان و طبیعت.
انتظار و آمادگی
ما امروز بسیار نیازمند امید و انتظاریم، زیرا رنج ها و مشکلات برآنند که این دو گوهر گران بها را از ما بگیرند. تصور کنید که بسیاری از مردم، از امید به آینده بریده باشند. چه اتفاقی می افتد؟ این جماعت باید بدانند که ناامیدی کفر است. پس مؤمن ناامید نمی شود. شرایط هرگونه که باشد مهم نیست. یهودیان، قبل از حضرت موسی علیه السلام، چقدر ذلت کشیدند، چند صد سال خواری را تحمل کردند، از همه جا رانده شدند، باز هم تحمل و ایستادگی کردند. هر کس، هر انسانی و هر ملتی تلاش کند به هدف می رسد.
بنابراین، هیچ دلیلی ندارد که ما در مقابل دشمن امید خود را از دست بدهیم، هرچند که همه کشورهای بزرگ جهان پشتیبان دشمن باشند. در جنگ بدر، مشرکان دو نماد را به دست گرفتند. گروهی نمادی یا بتی به نام هبل را بلند کردند و شعر معروف اعل هبل را فریاد می زدند. یعنی سرافراز و بلند مرتبه باد هبل.
مسلمانان به فرمان پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله پاسخ دادند:
اللَّه علی و جَلّ یعنی خداوند بلندمرتبه تر و بزرگ تر است. گروه دومِ مشرکان، بت دیگر یعنی عُزّی را بلند کردند و گفتند هذه عزی و لاعزی لکم یعنی این عُزّی است و شما عزی ندارید و مسلمانان پاسخ می دادند اللَّه مولانا و لا مولی لکم؛
یعنی خدا مولای ما است و شما مولا ندارید. آنها هُبَل و عُزّی داشتند و ما اللَّه داشتیم. و ما قدروا اللّه حق قدره و الارض جمیعا قبضته یوم القیامة والسموات مطویات بیمینه، زمر/67؛ خدا را نشناختند آن چنان که شایان شناخت اوست. و در روز قیامت، زمین یکسره در قبضه اوست و آسمان ها، در هم پیچیده، در ید قدرت او. امید به خداوند بزرگ است. ما هرگز امید را از دست نخواهیم داد؛ هرگز. پیش از این، شرایطِ بسیار دشوارتر از امروز بر ما گذشت و ما هرگز نومید نشدیم. ما امروز نیازمند امید، انتظار و آمادگی هستیم.
محال است خداوند انتظار را به معنی فرافکنی و شانه خالی کردن از ما بپذیرد. و لینصرن اللّه من ینصره ان اللّه لقوی عزیز، حج40؛ و خدا هر کس را که یاریش کند، یاری می کند و خدا توانا و پیروز است. خداوند چه کسی را یاری می کند؟ الذین ان مکناهم فی الارض اقاموا الصلاة و آتوا الزکاة وامروا بالمعروف و نهوا عن المنکر ، حج41؛ همان کسان که اگر در زمین مکانتشان دهیم نماز می گزارند و زکات می دهند و امر به معروف و نهی از منکر می کنند.(2)
.1 شهید مطهری
.2 ادیان در خدمت انسان از مجموعه در قلمرو اندیشه امام موسی صدر